ΣΥΝΕΧΙΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΑΝΑΤΑΡΑΞΕΙΣ

Συνεχίζονται οι εξελίξεις στη διεθνή οικονομία που που πυροδότησε η πτώχευση της της Lehman Brothers, ενώ από πολλές πλευρές καταβάλλονται προσπάθειες να στηριχθούν εταιρείες, τράπεζες και αγορές, ώστε να μετριαστούν οι επιπτώσεις της κρίσης. Οι ανησυχίες ότι η κατάρρευση του αμερικανικού ασφαλιστικού ομίλου American International Group Inc. (AIG) θα καταφέρει ευρύτατο πλήγμα στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα, οδήγησε την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) στην απόφαση να παρέμβει για να αποτρέψει την πτώχευσή της. Παράλληλα, δύο ημέρες μετά την αίτηση για προστασία από τους πιστωτές της που κατέθεσε στο δικαστήριο η Lehman Brothers, η βρετανική τράπεζα Barclays προχωρά στην εξαγορά της μονάδας επενδυτικής τραπεζικής στη Βόρειο Αμερική της τέταρτης μεγαλύτερης επενδυτικής τράπεζας στις ΗΠΑ. Η μετοχή της AIG παρουσίασε πτώση κατά 50% καθώς μειώθηκε η αξιολόγηση της πιστοληπτικής του ικανότητας, ενισχύοντας τους φόβους στις αγορές. Ειδικότερα, η πτώση της μετοχής της AIG κατά 50% οδηγεί στη συνολική πτώση της μετοχής κατά 96% από την αρχή του έτους και ενώ πριν την εν λόγω πτώση η AIG ήταν η κορυφαία ασφαλιστική εταιρεία των ΗΠΑ βάσει της κεφαλαιοποίησης της. Οι αμερικανικές αρχές αρνήθηκαν να προστρέξουν σε βοήθεια της Lehman Brothers, υποχρεώνοντας την να καταθέσει αίτηση για υπαγωγή της στο άρθρο 11 του Πτωχευτικού Δικαίου των ΗΠΑ. Δεν έπραξαν όμως το ίδιο στην περίπτωση της AIG , παρέχοντας της διετές δάνειο ύψους έως και 85 δισ. δολαρίων, με αντάλλαγμα τον έλεγχο του μετοχικού κεφαλαίου της σε ποσοστό 79,9%. Στην ανακοίνωση της Fed τονίζεται πως η ενδεχόμενη κατάρρευση της AIG "θα πρόσθετε επιπλέον πίεση στις ήδη εύθραυστες χρηματοπιστωτικές αγορές και ίσως να οδηγούσε σε υψηλότερο κόστος δανεισμού, σε μείωση των εισοδημάτων των νοικοκυριών και σε εξασθένηση της οικονομίας". Το διετές δάνειο από τη Fed θα βοηθήσει την AIG να εκπληρώσει κανονικά τις υποχρεώσεις της ενώ οι υψηλοί τόκοι που καλείται να καταβάλει (επιτόκιο 19,9%) της δίνουν κίνητρο να προχωρήσει σε μεγάλης κλίμακας πρόγραμμα πώλησης στοιχείων ενεργητικού της για να αποπληρώσει γρήγορα το δάνειο. Οι δραστηριότητες της AIG στον τομέα ασφαλειών υγείας, ακινήτων και ατυχημάτων καθώς και στον τομέα χρηματοδοτικής μίσθωσης αεροσκαφών θεωρούνται υγιείς. Ο ασφαλιστικός όμιλος ιδρύθηκε πριν από 89 χρόνια στη Σαγκάη και απασχολεί 116.000 εργαζομένους παγκοσμίως, δραστηριοποιούμενος σε περισσότερες από 100 χώρες. Παράλληλα η Fed αποφάσισε να διατηρήσει αμετάβλητο το βασικό της επιτόκιο στο 2%, σημειώνοντας ότι οι εντάσεις στις χρηματαγορές έχει "αυξηθεί πολύ". Δικαιολογώντας την απόφαση τους, τα μέλη της επιτροπής "δηλώνουν πολύ ανήσυχοι τόσο για τους κινδύνους μείωσης της ανάπτυξης όσο και της αύξησης του πληθωρισμού". Επίσης, σε μια προσπάθεια να διατηρήσει τους αμερικανικούς χρηματοπιστωτικούς οίκους στην επιφάνεια, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ προχώρησε σε ένεση ρευστότητας προς τις χρηματαγορές, διαθέτοντας 50 δισ. δολάρια στο τραπεζικό σύστημα. Επιπλέον ώθηση στη Γουόλ Στριτ έδωσε η συμφωνία της Barclays Plc να αποκτήσει, αντί 1,75 δισ. δολαρίων, τις δραστηριότητες στον τομέα έρευνας και επενδυτικής τραπεζικής στη Βόρειο Αμερική της Lehman Brothers καθώς και τα κεντρικά γραφεία στο Μανχάταν και δύο κέντρα πληροφοριών. Η βρετανική τράπεζα, η οποία προ τριών ημερών αποχώρησε από τις διαπραγματεύσεις για την απόκτηση του συνόλου της Lehman Brothers, θα καταβάλει το ποσό των 250 εκατ. δολαρίων, σε μετρητά, για τις δραστηριότητες της Lehman Brothers και 1,5 δισ. δολάρια για τα υπόλοιπα στοιχεία ενεργητικού. Περί τους 10.000 από τους συνολικά 26.000 υπαλλήλους της Lehman θα περάσουν στο εργατικό δυναμικό της Barclays. Η Barclays είπε ότι η εξαγορά απαιτεί την έγκριση του δικαστηρίου στο οποίο η Lehman κατάθεσε αίτηση για προστασία από τους πιστωτές της και διευκρίνισε ότι ενδέχεται να αποσυρθεί στην περίπτωση που η συμφωνία δεν έχει ολοκληρωθεί μέχρι τις 24 Σεπτεμβρίου.

Ενέσεις ρευστότητας

Ενέσεις ρευστότητας στις χρηματαγορές σε παγκόσμιο επίπεδο πραγματοποιήσαν και χθες οι Κεντρικές Τράπεζες, σε μια προσπάθεια να ανασχέσουν τις επιπτώσεις από την κρίση που προκλήθηκε στις ΗΠΑ. Από το Σίδνεϊ μέχρι τη Φρανκφούρτη, οι Κεντρικές Τράπεζες διέθεσαν δεκάδες δισ. δολάρια ως έκτακτη χρηματοδότηση για να στηρίξουν τις χρηματαγορές, αλλά ακόμα και αυτές οι κινήσεις δεν μπόρεσαν να προλάβουν την αύξηση του κόστους του διατραπεζικού δανεισμού, και μάλιστα σε ορισμένες περιπτώσεις, σε κλίμακα πρωτόγνωρη, καθώς κάτι αντίστοιχο δεν είχε παρατηρηθεί στην κρίση του Αυγούστου του 2007. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) διέθεσε στις χρηματαγορές 70 δισ. δολάρια. Η Τράπεζα της Αγγλίας πραγματοποίησε ένεση ρευστότητας 20 δισ. στερλινών. Επίσης, η Κεντρική Τράπεζα της Ιαπωνίας πραγματοποίησε τη μεγαλύτερη ένεση ρευστότητας προς τις χρηματαγορές των τελευταίων έξι μηνών, συνολικού ύψους 1,5 τρις γεν (14,2 δισ. δολαρίων), ενώ ο πρωθυπουργός συναντήθηκε με οικονομικούς παράγοντες της χώρας για να συζητήσουν την κρίση. Ενώ και η Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας διέθεσε 14 δισ. δολάρια για χρήση την ίδια ημέρα. Το Χονγκ Κονγκ, η Νότια Κορέα, η Ταϊβάν, η Νέα Ζηλανδία και η Ινδονησία, όλες παρείχαν λεκτικές εγγυήσεις, όπως έκαναν και άλλες κυβερνήσεις στην Ευρώπη. Βερολίνο, Παρίσι και Ρώμη έκαναν δηλώσεις, σύμφωνα με τις οποίες οι τράπεζες με τους προστατευτικούς τους μηχανισμούς θα υποστούν μόνο μικρή ζημιά από τα γεγονότα στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού.

Ανοδικές τάσεις σε πετρέλαιο και χρηματιστήρια

Η απόφαση της Fed να προχωρήσει σε διάσωση του αμερικανικού ασφαλιστικού ομίλου AIG, μετρίασε τις ανησυχίες για περαιτέρω επιβράδυνση του αναπτυξιακού ρυθμού των ΗΠΑ με αποτέλεσμα την ανάκαμψη των τιμών του πετρελαίου. Η ανάκαμψη των τιμών έρχεται πριν από τη σημερινή δημοσιοποίηση των εβδομαδιαίων στοιχείων για τα αμερικανικά διαθέσιμα εμπορικά αποθέματα καυσίμων, τα οποία αναμένεται να δείξουν ότι λόγω των κυκλώνων Γκούσταβ και Αϊκ τα αποθέματα αργού πετρελαίου μειώθηκαν για τέταρτη συνεχόμενη εβδομάδα. Παράλληλα, οι επιθέσεις ενόπλων στην πετρελαϊκή υποδομή της Νιγηρίας, της μεγαλύτερης πετρελαιοεξαγωγού χώρας της Αφρικής, συνεχίζονται για πέμπτη συνεχόμενη ημέρα. Το προθεσμιακό συμβόλαιο παράδοσης Οκτωβρίου του αμερικανικού ελαφρού αργού κέρδιζε, το μεσημέρι, 2,70 δολάρια στο βαρέλι σε σχέση με το χθεσινό "κλείσιμο", με την τιμή του να ανέρχεται σε 93,85 δολάρια ενώ, νωρίτερα, είχε αγγίξει τα 95 δολάρια το βαρέλι. Στα 91,70 δολάρια ανήλθε η τιμή του προθεσμιακού συμβολαίου παράδοσης Νοεμβρίου του αργού τύπου μπρεντ - νωρίτερα, είχε ανέλθει στα 93,21 δολάρια - κερδίζοντας 2,48 δολάρια στο βαρέλι σε σχέση με τη χθεσινή τιμή "κλεισίματος". Εξάλλου, ανοδικές τάσεις παρουσιάζουν στην έναρξή τους τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια. Με άνοδο έκλεισε το Χρηματιστήριο του Τόκιο. Ο δείκτης Nikkei κέρδισε 140,07 μονάδες (+1,21%) φτάνοντας τις 11.749,77. Αντίθετα, τα δύο χρηματιστήρια της Μόσχας διέκοψαν σήμερα τη λειτουργία τους κατ΄εντολήν της ρυθμιστικής αρχής στο μέσον της συνεδρίασης και καθώς οι δείκτες τους βρίσκονταν σε ελεύθερη πτώση για τρίτη συνεχή ημέρα. Την ώρα της διακοπής της λειτουργίας τους ο δείκτης RTS υποχωρούσε κατά 6,39% και ο δείκτης Micex κατά 3,09%. Κατά τη διάρκεια της χθεσινής "μαύρης Τρίτης" για τα χρηματιστήρια της Μόσχας, η πτώση ήταν 11,5% και 17,5% αντίστοιχα.

Goldman Sachs - Απώλειες ύψους 845 εκατ. δολαρίων

Απώλεια κερδών ύψους 845 εκατ. δολαρίων στο τρίτο τρίμηνο του έτους ανακοίνωσε η αμερικανική επενδυτική τράπεζα Goldman Sachs, αλλά παράλληλα επισήμανε πως έχει καλύτερη απόδοση σε σχέση με τους ανταγωνιστές της. Η απώλεια κερδών έρχεται σε αντίθεση με τα κέρδη ύψους 2,7 δισ. δολαρίων κατά το ίδιο διάστημα του προηγούμενου έτους, σύμφωνα με τη σημερινή ανακοίνωση της τράπεζας. Παρά τις απώλειες, η Goldman Sachs μπορεί να υπερηφανεύεται ότι συνεχίζει, σε αντίθεση με τους ανταγωνιστές της, τη Lehman Brothers (που χθες ζήτησε να τεθεί σε καθεστώς προστασίας λόγω πτώχευσης) και τη Merrill Lynch που εξαγοράστηκε από τη Bank of America. Οι απώλειες στο τρίτο τρίμηνο έχουν οδηγήσει τα συνολικά κέρδη της εταιρείας για το τρέχον έτος σε πτώση από τα 6,13 δολάρια στα 1,81 δολάρια ανά μετοχή.

Δηλώσεις για την κρίση

"Αντιμετωπίζουμε μια πρωτοφανή χρηματιστική κρίση" επειδή ξεκίνησε "από την καρδιά του συστήματος", τις ΗΠΑ, και όχι από την "περιφέρειά" του και έπληξε ταυτόχρονα ολόκληρο τον κόσμο, δήλωσε ο Γενικός Διευθυντής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) Ντομινίκ Στρος Καν από το Κάιρο προς το Γαλλικό Πρακτορείο. "Το καινούριο εμπεριέχει περισσότερους κινδύνους απ' ό,τι αυτό που επαναλαμβάνεται, αλλά μία από τις διαφορές με την κρίση του 1929 είναι ότι διαθέτουμε εργαλεία που δεν επιτρέπουν να αποφευχθεί η κρίση, αλλά να μετριαστούν οι συνέπειές της και να διορθωθούν οι επιπτώσεις της", ιδιαίτερα το ΔΝΤ, δήλωσε ο Στρος-Καν. Επισημαίνοντας μερικούς θετικούς παράγοντες, όπως την υποχώρηση των τιμών του πετρελαίου, ο Στρος-Καν δήλωσε πως το ΔΝΤ υπολογίζει σε μια οικονομική ανάκαμψη στη διάρκεια του 2009, στις επόμενες προβλέψεις του για την ανάπτυξη που θα παρουσιαστούν τον ερχόμενο μήνα. Ο επικεφαλής του ΔΝΤ θεωρεί επίσης πως οι ευρωπαϊκές τράπεζες, οι οποίες συνδυάζουν πολλές δραστηριότητες, τελικά "θα πληγούν λιγότερο" και δεν κινδυνεύουν "να βγουν νοκ-άουτ", όπως οι αμερικανικές. Στις Βρυξέλλες, ο πρόεδρος Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Εργοδοτών Ερνέστ-Αντουάν Σεγέρ δήλωσε ότι το τραπεζικό σύστημα στην Ευρώπη "δεν απειλείται" από την οικονομική κρίση που συγκλονίζει τις Ηνωμένες Πολιτείες. "Εχουμε εμπιστοσύνη στο γεγονός ότι το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα δεν απειλείται από αυτό που συμβαίνει στις ΗΠΑ. Κανείς δεν περιμένει ότι οι δυσχέρειες της Lehman Brothers θα προκαλέσουν μια γενικευμένη συστημική κρίση στον τραπεζικό τομέα", είπε προσθέτοντας ωστόσο ότι ο κίνδυνος δεν μπορεί "να αποκλεισθεί τελείως". Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Εργοδοτών εκτιμά ότι προς το παρόν η οικονομική κρίση δεν έχει επηρεάσει το ηθικό των ευρωπαίων επιχειρηματιών. Το οικονομικό επιτελείο παρακολουθεί τις εξελίξεις για να αντιμετωπίσει έγκαιρα τις όποιες επιπτώσεις, δήλωσε ο υπουργός Οικονομίας Γιώργος Αλογοσκούφης. Αναφερόμενος στα συμπεράσματα του ECOFIN, δηλαδή του Συμβουλίου Υπουργών Οικονομικών της ΕΕ στη Νίκαια το Σαββατοκύριακο, ο κ. Αλογοσκούφης τόνισε ότι διαπιστώθηκε πως η χρηματοικονομική κρίση δεν έχει φτάσει στο τέλος της και ότι υπάρχουν σοβαρές επιπτώσεις στην ευρωπαϊκή οικονομία, τόσο στο μέτωπο της ανάπτυξης και της απασχόλησης όσο και των δημοσίων οικονομικών και του πληθωρισμού. Την ανησυχία ότι οι εξελίξεις στις ΗΠΑ μπορούν να επηρεάσουν την Ευρώπη και κατ’ επέκταση ενδεχομένως και την Ελλάδα, εξέφρασε ο εκπρόσωπος Τύπου του ΠΑΣΟΚ, Γιώργος Παπακωνσταντίνου. Απέδωσε τα γεγονότα στις "πρακτικές ενός αχαλίνωτου συστήματος της αγοράς, το οποίο δεν διασφαλίζει ορισμένα πράγματα και στο οποίο ιδιωτικοποιούνται τα κέρδη, αλλά κρατικοποιούνται οι ζημιές", σημείωσε όμως πως "η χώρα μας, προς το παρόν, έχει μικρή έκθεση σε κίνδυνο γιατί οι ελληνικές τράπεζες δεν έχουν τεράστια έκθεση στα προϊόντα υψηλού ρίσκου". "Η πτώχευση της "Lehman Brothers", η οποία συμπαρέσυρε στα "τάρταρα" τα διεθνή Χρηματιστήρια, δείχνει όχι μόνο το βάθος της χρηματοπιστωτικής κρίσης, αλλά και την πλήρη και παταγώδη αποτυχία του σύγχρονου άγριου καπιταλισμού, ο οποίος έχει ως επίκεντρο την χρηματοπιστωτική λεηλασία, την πρωτοφανή συγκέντρωση πλούτου σε ελάχιστα χέρια και την αχαλίνωτη κερδοσκοπία στις διεθνείς αγορές. Είναι τραγικό ότι η κυβέρνηση επικαλείται ως άλλοθι για τα σκληρά αντικοινωνικά της μέτρα, μια διεθνή καπιταλιστική κρίση η οποία οφείλεται στις νεοφιλελεύθερες πολιτικές που η ίδια ακολουθεί με τον πιο ακραίο και ανάλγητο τρόπο" σχολίασε από τον ΣΥΝ ο Π. Λαφαζάνης.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

ΛΙΑΚΟΠΟΥΛΟΣ