(ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΜΠΟΛΕΤΣΗΣ)
Έτσι θρηνεί ο ποιητής την άλωση της βασιλίδας των πόλεων από τις ορδές των Οθωμανών Τούρκων στις 29 Μαΐου 1453.Και μαζί με τον ποιητή ,ολόκληρος ο ελληνικός λαός θρηνεί τον χαμό της Πόλης,που ήταν<<το κέντρο των τεσσάρων του κόσμου μερών>>,που για 1129 χρόνια ήταν ξακουστή πρωτεύουσα της Μεσαιωνικής Ελληνικής αυτοκρατορίας,το άπαρτο κάστρο της Ρωμιοσύνης,<<η σεβασμία κιβωτός της Χριστιανοσύνης και της Ορθοδοξίας >>.
Δεν υπήρξε ελληνική ψυχή που να μην συγκινήται βαθύτατα όταν αναπολή τα δραματικά γεγονότα της πολιορκίας και την άλωση της Κων/λης. Δεν υπήρχε Έλληνας που να μην θρηνεί για την ανεπανόρθωτη εθνική τραγωδία του 1453,και συνάμα να μην μνημονεύει με δέος και θαυμασμό την ωραία θυσία του τελευταίου Χριστιανού αυτοκράτορα Κωνσταντίνου ΊΑ του Παλαιολόγου,του οποίου η σεμνή και άγια μορφή προβάλει ως πρότυπο θυσιας και ηρωισμού
Πράγματι,πολύ λίγοι ηγέτες στην παγκόσμια ιστορία θα μπορούσαν να συγκινηθούν με τον εθνομάρτυρα βασιλιά και να καταξιωθούν τόσο πολύ στην ψύχη του λαού ώστε να γίνουν θρύλος και μύθος,ένας μύθος που έπλασε και θέριεψε τα όνειρα του σκλαβωμένου Γένους.
Μαζί με τον ήρωα βασιλιά θαυμάζουμε και τους λίγους γενναίους συμπολεμιστές του,επωνύμους και ανώνυμους,που όλοι τους μαζί είχαν την συνείδηση της μεγάλης σημασίας του αγώνα και της θυσίας τους.Γνώριζαν πολύ καλά ότι η χιλιόχρονη αυτοκρατορία θα πέση,αλλά πίστευαν ότι έπρεπε το τέλος της να είναι αντάξιο με του λαμπρού παρελθόντος της.
Ο Κωνσταντίνος ο Παλαιολόγος και οι συμπολεμιστές του είναι ήρωες της μεγάλης τραγωδίας του Ελληνισμού που άρχισε το 1453 και διήρκεσε 4 αιώνες,μέχρι το 1821.Η θυσία που υπήρξε Γολγοθάς του Ελληνικού έθνους. Αλλά όπως και ο πραγματικός Γολγοθάς οδήγησε στην Ανάσταση έτσι και ο Γολγοθάς του 1453 οδήγησε στην Ανάσταση του 1821.
Αν για τους άλλους λαούς η άλωση της Πόλης είναι απλώς σημαντική ή όχι ιστορική στιγμή,για μας τους Έλληνες είναι κάτι πολύ βαθύτερο και σπουδαιότερο:είναι στοιχειό ζωής,ένας ασίγαστος εθνικός και λαϊκός καημός που συντρόφεψε τον ελληνικό λαό και συντήρησε στην ψύχη θρύλους και παραδόσεις για τον<<Μαρμαρωμένο βασιλιά>>,ο οποίος θα ξυπνούσε κάποια μέρα για να διώξη τους Αγαρηνούς πέρα από την Κόκκινη Μηλιά.
Η άλωση της Κων/λης από τους Τούρκους είναι κοσμοϊστορικό γεγονός,το οποίο αποτελεί μεγάλο ιστορικό σταθμό όχι μόνο για την ελληνική αλλά και για την ευρωπαϊκή και παγκόσμια ιστορία των τελευταίων 5 αιώνων
Για μας τους Έλληνες,η άλωση της Πόλης και η ολοκληρωτική πτώση της βυζαντινής αυτοκρατορίας έσημανε την πέρασμα στην ατέλειωτη νύχτα της σκλαβιάς τεσσάρων αιώνων. Την ιδία ιστορική μοίρα είχαν και οι άλλοι λαοί της Βαλκανικής χερσονήσου με τους οποίους οι Έλληνες ήσαν ίσοι στη σκλαβιά αλλά κυριαρχούσαν πνευματικά και πολιτιστικά.
Για την Ευρώπη και για τον κόσμο ολόκληρο, η άλωση της Κων/λης αποτέλεσε το μεταίχμιο ,το χρονικό ορόσημο που χωρίζει 2 μεγάλες εποχές της ιστορίας,την Μεσαιωνική και την Νεώτερη
Ο τελευταίος αυτοκράτορας,,ήρωας και του ελληνισμού και της Ορθοδοξίας ο Κων/νος ΙΑ ο Παλαιολόγος,παρά τις ικανότητες του ήταν λογικά αδύνατον να σώσει το ετοιμοθάνατο Βυζάντιο,το οποίο περιοριζόταν στα 1449 σε μια λωρίδα γης,που άρχιζε από την Ηράκλεια της Προποντίδας και τελείωνε στην Μεσημβρία στην Μαύρη Θάλασσα.Μία έκταση περίπου 150 χλμ,βόρεια και δυτικά από την Κων/λη ,αποτελούσε την άλλοτε αυτοκρατορία .Υπήρχε βέβαια και το δεσποτάτο του Μυστρά, το οποίο δεν μπόρεσε για διάφορους λόγους να βοηθήσει την Κων/λη. Ας δούμε όμως λεπτομερέστερα ποιος ήταν ο γενναίος και ενάρετος άνδρας στον όποιο έλαχε η ιστορική μοίρα να υπερασπιστή την ετοιμοθάνατη βασιλεύουσα.
Ο Κων/νος ήταν τέταρτος γιος του Μανουήλ ΄Β Παλαιολόγου. Γεννήθηκε το 1404.Μετά τον θάνατό του αδερφού του Ιωάννη Ή τον Οκτώβριο του 1448,ο λαός ,ο στρατός,η Εκκλησία και η Σύγκλητος τον ανακήρυξαν αυτοκράτορα Η στέψη έγινε στις 6 Ιανουαρίου του 1449,και στις 12 Μαρτίου του ίδιου έτους έφτανε στη Βασιλεύουσα όπου όλοι τον υποδέχθηκαν με μεγάλο ενθουσιασμό. Ήταν τότε 45 ετών,ψηλός ,αδύνατος,μελαχροινός και είχε μάτια μεγάλα και εκφραστικά μάτια,πλούσια μαλλιά και αρρενωπό παράστημα.Ο όμορφος αυτός άντρας είχε και εξαιρετικά πνευματικά και ηθικά χαρίσματα:ευσέβεια,φιλοπατρία,ακεραιότητα,χαρακτήρα,γενναιότητα, θάρρος
και ήταν ικανός στρατιώτης και καλός κυβερνήτης.
Ο αντίπαλος του Κων/νου,ο Μωάμεθ ΄β ,ήταν ΄ταν ανήλθε στο θρόνο το 1451 μόλις 21 ετών. Ήταν ένας ονειροπόλος. Αλλά άνηκε στους ονειπόλους εκείνους που κατορθώνουν τελικά να πραγματοποιήσουν το όνειρό τους. Και το όνειρο του νεαρού σουλτάνου,το απασχολούσε νύχτα και μέρα την σκέψη του,ήταν καταλάβη την Πόλη .Νύχτες ολόκληρες περιφερόταν άυπνος κάνοντας σχέδια της Πόλεως και των οχυρωμάτων της και επαναλαμβάνοντας τους λόγους του προφήτη:<< Ο μεγαλύτερος στρατηλάτης θα
είναι εκείνοςπου θα καταχτήση την Κων/λη>>
Πράγματι λοιπόν ,στις αρχές του Απριλίου 1453 ο Μωάμεθ περικύκλωσε την Κων/λη με 250.000 στρατό περίπου. Εν τω μεταξύ ο Κων./νος ξεκίνησε να οργανώνει την άμυνα της Πόλεως. Κλείνει τις πύλες αφού φροντίζει για το ανεφοδιασμό της.
Οι στρατιωτικές δυνάμεις των πολιορκουμένων ήταν 5.000 Έλληνες και 2 .000 χιλιάδες ξένοι,κυρίως Ιταλοί. Από τις 12-18 Απριλίου οι Τούρκοι βομβάρδιζαν ανηλεώς την Πόλη.
Την νύχτα της 22ας προς 23ην Απριλίου ο Μωάμεθ κατόρθωσε κάτι απίστευτο.Πάνω σε σανίδες ,τις οποίες άλειψαν με λίπος,έσυραν 70 πλοία από τον Βόσπορο,πάνω από το λόφο του Περάν στον Κεράτιο κόλπο. Το γεγονός αυτό τρόμαξε τους πολιορκημένους.
Τις επόμενες μέρες ο Μωάμεθ συνεχίζει τον βομβαρδισμό και τις επιθέσεις. Προτού ωστόσο επιχειρήση έφοδο ο Μωάμεθ κάνει προτάσεις στον Κων/νο.Τον αφήνει ελεύθερο να πάει όπου θέλει αρκεί να του παραδώση τη Πόλη.
Η απάντηση του ήταν σύμφωνα με το ηθικό του νόημα που από την αρχή πήρε η αντίσταση του βυζαντινού κόσμου:<<Το δε την πόλιν σοι δούναι ουτ΄εμόν εστί ουτ΄άλλού των κατοικούντων εν αυτή.Κοινή γάρ γνώμη πάντες αυτοπροαιρέτως και ου φεισόμεθα της ζωής ημών>>(Δούκας).
Μετα την ηρωική απάντηση του αυτοκράτορα,ο Μωάμεθ όρισε έφοδο στιςν 29/5 .Οι προετοιμασίες για την τελική επίθεση έγιναν την Κυριακή και Δευτέρα 18 και 19.Ολη την μέρα της 27/5 χτυπούσαν οι καμπάνες και καλούσαν τους πολεμιστές να πάρουν τις θέσεις τους..Γυναίκες και παιδιά χτυπούσαν
μετέφεραν πέτρες στα τείχη και στις επάλξεις και οι αμυνόμενοι επισκεύαζαν συνεχώς σημεια τείχων που καταστρέφονταν.
Όλοι βάδιζαν μέσα στην Πολη και έκλαιγαν.Προβλέποντας την αναπόφευκτη καταά και ξέροντας οι Έλληνες ότι πλησίαζε η μεγάλη επίθεση ,πέρασαν την παραμονή με προσευχές και με δάκρυα.Κατά διατάγη του αυτοκράτορα έγινε μια μεγάλη λιτανεία από ορθοδόξους και καθολικούς δεσποτάδες και καλόγερους,κατά εκατοντάδες,ίσως και χιλιάδες γυναίκες και παΐδια που έκλαιγαν,στέναζαν και δάγκωναν τα χέρια τους. Η λιτανεία αυτή πέρασε από όλους δρόμους της απέραντης πολιτείας.Όλο κείνο το αμέτρητο πλήθος έψαλλε με αγωνία το <<Κύριε ελέησον>>
Οι παπάδες,με τις άγιες εικόνες και τα άγια λείψανα,έψαλλαν δυνατά και πανηγυρικά τις δεήσεις,στις οποίες απαντούσαν οι απελπιστικές ικεσίες των πιστων.Οταν οι αμέτρητες ομάδες εκείνης της πανηγυρικής λιτανείας τέλειωσαν την περιφορά,ο αυτοκράτορας μίλησε στο πλήθος των συγκλητικών,των ευπατριδών και των Ελλήνων και Ιταλών στρατιωτικών αρχηγών,που είχαν συγκεντρωθεί γύρω του.
Μέσα σε τρομακτική ησυχία ο Κων/νος είπε:<<Καλώς γνωρίζετε ότι έφθασεν η ώρα του σφοδρού πολέμου και εκ θαλασσής και εκ χειρσού.Παρακαλώ υμάς ίνα στητέ ανδρείως.Καλώς ουν οιδατε αδελφοί δια τέσσερα τινά οφείλεται κοινώς εσμεν άπαντες ινα προτημισωσιν αποθανειν μάλλον ή ζην,πρώτον μεν υπέρ πιστεως ημων και ευσέβειας ,δευτερον υπερ πατριδος,τριτον υπερ βασιλεως,ως Κύριου Ιησού Χριστού και τεταρτον υπερ συγγενων και φιλων,αλλως πατριδα περιφημον τοιάυτην υστερούμεθα και ελευθεριας ημων>>.Και συνεχίζει ο ηρωας ο βασιλιας :Ημείς πασαν την ελπιδα εις αμαχον δόξαν του θεού ανεθεμεθα>>.
Επειτα σταφηκε προς τους Ενετους που ίσταντο δεξιά του και τους είπε:<<Υμεις ανδρες ευγενεις και αγαπημενοι,εν Χριστώ τω Θεώ,ανδρες ισχυροι και στρατιωται δυνατοι,την σήμερονπαρακαλώ υμας ινά την Πόλη τοιαύτην ,την ευρισκομενην επι τοσαυτη συμφοράτου πολέμου ,ολόψυχως γένητε υπερασπισταί>>.
Κατόπιν γύρισε προς τους Γενουατες και είπε:<<Εντιμοτατοι αδελφοι ,ανδρες πολεμισται μεγαλοκάρδιοι και φημισμενοι καλως ουκ ο΄δατε και γιγνωσκετε οτι η δυσυχης αυτης πολις παντοτεουκ εμοι μονον υπήρχεν,αλλά και υμιν δια πολλα τινά αιτια.Υμεις μεν πολλάκις μετα προθυμίας αυτή εβοηθήσατε ,και συνδρομή υμετερα ελυτρώσατε απο των Αγαρηνων των αυτής εναντιων.Τα νυν παλιν ο καιρος εστινυεπιτήδειος ινα δειξητε εις βοηθειαν αυτης την εν χριστώ αγαπην και ανδρειαν και γεναιοτητα ημων>>.
Τοτε ολοι με αναφύλλητά και δακρυα φώναξαν<<Αποθάνωμεν υπερ του Χριστού της πίστεως και της πατριδος ημων>>.
Το βράδυ της ιδιας μερας εγινε στην Αγ.Σοφιά η τελευταια χριστιανικη λειτουργία.Όλοι αυτοι οι μελλοθάνατοι,αυτοκρατορας,γερουσιαστες,ευγενεις και πλήθος λαού,συγκεντρωνόταν στην Αγία Σοφία,την μεγαλειωδη μητροπλη της Οικουμενης.Όλο το Βυζαντιο υψωνει με ευλαβεια την ψυχη του στο Θεο.
Ο Πατριάρχης επικαλειτε στο Θεό με δυνατή φωνή.Ύστερα πλησιαζουν ολοι στο ιερον για να κοινωνησουν των αχραντων μυστηριων,να παρουν την παρηγορια της θρησκειας,ενω η προσευχη ανεβαινει αδιακοπα ως τους απαραντους θόλους του γιγάντιου ναού.Η νακρώσιμη ακολουθια της Ανατολικης αυτοκρατορίας τελειωσε.
Η γενικη επιθεση αρχισε τις πρωτες πρωινες ώρες της 29ης Μαιου >Η ολη επιχειριση εγινε σε 3 σταδια.Στην αρχη επιτεθηκαν τα ατακτα τμηματατου στρατου του Μωαμεθ εναντιον του τμηματος του τειχους που εκετεινοταν μεταξυ του ανακτορου του Πορφυρογέννητου και της Πύλης του Αγιου Ρωμάνου.Η μαχη ηταν πεισματωδης.Τελικα οι τουρκοι υποχώρησαν.
η δευτερη επιθεση εγινε στη πύλη του Αγιου Ρωμανου.Και η δευτερη επιθεση των Τουρκων απέτυχε.Συμφωνα με το σχεδιο του Μωαμεθ εξαπέλυσε την τριτη επιθεσημε τα επίλεκτα τμηματα του στρατου που τα αποτελουσαν 12.000 αριστα εξοπλισμένοι γενίτσαροι.
Η μαχη ηταν και παλι πιο σκληρη.Οι γενισταροι ορμουνμε μια ομογωνη κραυγη εναντια στον αποκαμωμενο αντιπαλο.Εν τω μεταξυ οι ωρες παιρνουν,ειχε ηδη ανετειλει ο ηλιος οταν ο ηρωικος αυτοκρατος φωναζει γεματος χαρά:<<Συστρατιώται και αδελφοί ιδική μας είναι η νίκη>>
Και ενω τα παντα εδειχνα οπτι οι Ελληνες θα απεκρουανκαι την τριτη επιθεση,στην πιο κρισημη στιγμη της μαχης ο Ιωάννης ο Ιουστινιάνης,ο γενναίος πολεμιστηςτου αυτοκρατορα τραυματισθηκε στο στηθος.Το γεγονος αυτο προκάλεσε συγχηση μεταξυ των πολιορκουμένων και η αμυνα χαλαρωθηκε.
Αλλα ο αυτοκρατορας φτανει κιολλας αυτοπροσωπος και κατορθωνει για μια ακομη φορά να ριξουν τις ανεμοσκαλες.Η ανδρεια των πολιουρκημένων ειναι ισαξια με την μανια των πολιορκητων και για λιγο φαινεται οτι η πολη σωθηκε .Ομως τοτε συνεβη το απροοπτο τραγικο και μυστηριωδες,γεγονος που εκρινε για παντα την μάρα του μεσαιωνικου ελληνισμού, ενα γεγονος που ξεπηδησε ξαφνικα μεσα απο τις ανεξιχνίαστες βουλές της Ιστορίας!
Μερικοι Τουρκοι μπηκαν απο ενα ρηγμα του πρωτου τειχους,πολυ κοντα σε ενα από τα σημεια της επιθεσης .Δεν τολμουσαν ομως να σκαρφαλωσουν στο δευτερο.Καθως περιτρυγιζαν περίεργα στο μεσοδιάστημα που ξεχώριζε τις δυό ζωνες,,ανακαλύπτουν πως μια απο τις δυο Πυλες του καστρου ειναι ανοιχτή.Ηταν η περιφημη κερκοπορτα,μια χαμηλη πορτα που την χρησιμοποιουσαν σε καιρο ειρηνης οι πεζοί,οταν οι μεγαλες πυλες ησαν κλειστες.Φαινεται πως ακριβως επιεδή είχε ελαχιστη στρατηγική σημασία,εκανε ολους να ξεχάσουν την ύπαρξή της αυτη την τελευταία νύχτα μεσα στη γενική συγκίνηση.Ίσως όμως και να αφέθηκε επίτηδες ανοιχτή(ΕΦΙΆΛΤΗΣ).
Στην αρχη παρεξενεύοντονται μπροστα σε αυτο το πέρασμα και φαντάζωνται πως προκειται για παγίδα.Τους φαινεται παράλογο να βρισκουν εκει μια πορτα ανοιχτη,χωρις κανενα εμποδιο .Αμέσως ζητούν ενισχύσεις:Ενας λόχο;ς ορμά στην πύλη και απιτίθεται στα νωτα των Ελληνων.Μερικοι στρατιωτες ξαφνικά μπροστα τους Τούρκους και γωνάζουν :<<Εάλω η Πόλις!-Εάλω η Πόλις>>,δηλαδη η Πολη κυριεύτηκε.
Ο γενναίος αυτοκράτορας με λιγους πιστούς συμπολεμιστές αμύνεται με λιγους πιστιους συμπολεμιστες στους εισβολεις .Προχωρει ,ορμά εμπρός,εμψυχώνει,φωνάζει κατακόπτει τους τους Τουρκους.Στον γιγαντιο αυτον αγώνα του συμπαραστέκονται οι ολιγοι γενναίοι συμοπεμιστές του αξιωματικοί και στρατιωτες,οι οποιοι πολεμώντας ηρωικά σκοτωνόνταν ενας-ένας.
Ο εξαδερφος του ,Ισπανος Φραγκίσκος του Τολέδο ,πεφτει πολεμώντας σα λιοντάρι,Ο φίλος του ο Ιωάννης ο Δαλμάτης ορμά μέσα στη μάζα των γενίτσαρων τυφλά,περιφρονώντας τον θανατο.Ο σοφος μαθηματικος Θεοφιλος Παλαιολογος ξεφωνίζει βλέποντας την καταστροφή:<<Πιο καλα να πεθάνω παρά να ζω>> και σε λιγο πεφτει νεκρος απο εχθρικό χτύπημα.Ο Ιωαννης Κατακουζηνός χάνεται μέσα στην δίνη της μάχης.
Γύρω ,στα καστρα,στις επαλξεις και στα φρούρια κατεβαίνει ο δικέφαλος αετός και ανεβαίνει στην θεση του η σημαια του εχθρου.Ο γενναιος Κων/νος βλέποντας να κυριευται η Πολη ,ανακράζει σπαρακτικά:<<Η Πολις Εάλω και εγώ ζω έστι;>>.Αλλα την ίδια στιγμή τον χτυπούν στα στίφη των βαρβάρων και πέφτόντας αναφωνει:<<Ουκ εστί τιw των Χριστιάνων του λαβείν την κεφαλήν μου απ΄εμού;>>.
Με αυτον τον τρόπο κατά την αφήγηση του Φραντζή,επεσε ηρωικά ο τελευταίος αυτοκράτορας,μπροστά στην Πυλη του Αγίου Ρωμανού και ανάμεσα στο πληθος των γενναίων συμπολεμιστων του,οι οποιοι εδωσαν την ζωή του αυτοπροαίρετως για να υπερασπιστούντην περίκαληκαι ενδοξη πατριδα και την πιστη εις Εκεινον που υποσχεται νομήν της ψυχης αιωνιαν.
Και τονιζει ο ιστορικος Γεωργιος Φραντζής :<<Ην δε η ζωή του αοιδίμιου εν βασιλεύσι και γαληνοτατου και μαρτυρος τουτου χρόνοι τεσσαράκοντα εννέα και μήνες τρεις και ημεραι είκοσι>>
Μ΄στυρα χαρακτηρίζει ορθως τον τελευταιο αυτοκράτορα ο ιστορικός Φραντζής.Και πράγματι υπήρξε μάρτυρας και ιερομάρτυρας και εθνομάρτυρας,ακόμη θα ελεγα και αγιος .Αλήθεια ,γαιτί η εκκλησία μας δεν τον έχει κατατάξει μεταξύ των Αγίων;Εγώ ο έσχατος μεταξύ των χριστιανών ,έχω την γνώμη οτι θα επρεπε να ανακηρυχθεί άγιος γιατί θυσιάστηκε όχι μονο για τηγ πατρίδα αλλά και για την ορθόδοξη Χριστιανική πίστη.
Έτσι αγαπητοι μου ,έπεσε στα χέρια των Οθωμανών Τούρκων η βασιλιδα των πόλεων ,αφού υπεστει δύο αλωσεις και είκοσι πολιορκίες κατά την διάρκεια της υπερχιλιόχρονης ιστορίας της.
Το θλιβερό αγγελμα της αλ.ωσεως της Κωνσταντινουπόλεως διαδόθηκε πολυ γρηγορα σε ολον τον τοτε το κόσμο καιμ προκάλεσε βαθύτατοι εντύπωση.Βαθεία απογοήτευση κατέλαβε τον Χριστιανικό κόσμο της Δύσεως και της Ανατολής>Ο καρδινάλιος Αινεία Σύλβιος Picolammini,ο μετεπειτας Πάπας Πίος ο ΄Β ,χαρακτήρισε επιγραμματικά την πτώση του Βυζαντίου <<ως δευτερον θανατον του Ομήρου και του Πλάτωνος>>.Ένας χρονράφος του Καυκάσου γράφει <<Την ημέρα που οι Τούρκοι επήραν την Πόλη ο ήλιοε εσκοτίσθη>>.
Μα περισοοτερο απο ολους εκλαυσε για την άλωση ο ελληνικος λαός στα τραγούδια τουν ,τα γνωστά με το ονομα θρηνοι ,ανακαλήματα και ενθυμίσεις .Αλλά και ιστορικοι της αλώσεως θρηνούν για την καταστροφή της Πόλης.Ο Μιχαήλ Δούκας θρηνει το τραγικο γεγονός του 1453:<<Ω Πόλις ,πόλις πόλεων,πασών κεφαλή !Ω Πόλις πόλις,κεντρον των τεσσάρων του κοσμου μερών!Ω Πόλις ,πόλις χριστιανών καύχημα και βάρβαρων αφανισμός>>.
Το κεντρο του φωτος και των γραμμάτων έγινε η έδρα της θηριωδίας,της αμαθείας και της ακαλαίσθησίας.Όλα έγιναν όπως ακριβώς ειχαν προφητέψει οι μάντεις του Βυζαντίου,οι προφήτες που μιλουσαναδιάκοπ[α για την ακακη μοιρα που ζύγωνε τις τελευταιες ημέρες της Πόλης..Οι κουρασμένοι Βυζαντινοί ΄ξεραν ότι το μαύρο ριζικό που τοσο συχνά ειχαν φοβηθεί,καποια μέρα θα τους εύρισκε.Ο Νεος Ελληνισμος είχε ήδη γεννηθεί και μπορούσε να αντιπαλαίσει νικηφόρα το πικρό σκοτάδι της σκλαβιάς.
Αυτό ηταν αγαπητοι μου η σκληση μοιρα μιας αυτοκρατοριας που επι 1129 χρόνια υπήρξε το πιο οραγνωμε΄νο και πολιτισμένο κράτος του κόσμου.Στη χιλιοχρονη διαδρομή του επιτέλεσε σπουδαία και θαυμαστά επιτεύγματα.Ανάμεσα σε αυτά ξεχωρίζουμε τα εξής:
1)Διεσωσε και διατήρησε την αρχαία Ελληνική Γραμματεία και Γλώσσα ,και γενικώτερα την αρχαία ελληνική πνευματική κληρονομιά,και την παρέδωσε ως ιερη παρακατοθήκη στον νεώτερο ελληνισμο.
2)Έσωσε επανελειμενως την Έυρωπη απο την αραβική λαιλαπα αλλα και απο ποικοιλώνυμους β΄ραβαρους,που κατά ατελείωτα ωρμούσαν και απο την Ανατολή και απο τη Δυση και απο το Βορρα και απο το Νοτο.Στάθηκε ακλόνητος ακρίταςβ στο μεταιχμιο Δύσεως και Ανατολής,κυματοθραύστης αγέρωχος και προστατευε επί ολοκληρη χιλιετία όχι μονο τα όσια και τα ιερά του ελληνισμού αλλα και ολόκληρη την Ευρώπη.επίσης αναδειχθηκε ο θερμότερος και αληθινότερος υπερασπιστής και προστάτης της ορθοδόξου χριστιανικής πίστεως.
3)Διέδωσε τον χριστιανισμό και τον ελληνορθόδοξο πολιτισμό στους λαούς της βαλκανικής και ανατολικής Ευρώπης(Σέρβους,Βούλγαρους,Ρώσους,Ουκρανούς,Ρουμάνους)
4)Συγχρόνως η Ελληνική Αυτοκρατορία του Μεσαιωνικού Ελληνισμού,όπως ορθότατα χαρακτηρίζει και ο εθνικός ιστορικός Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος,δημιούργησε δικόν της πρότυπο πολιτισμό,του οποίου οι αυθεντικότερες εκφράσεις είναι η βυζαντινή τέχνη,βυζαντινή υμνογραφία και η βυζαντινή μουσική.
Οι Έλληνες μέσα στην διαδρομή της μακραίωνης ιστορίας μας χάσαμε μερικές φορές την κρατική μας υπόσταση.Ποτέ όμως δεν χάσαμε την πίστη μας στον Θεό,στην πατρίδα μας και στην λευτεριά μας,την πίστη στον εαυτό μας και στις δυνάμεις μας.
Αντίθετα χάνουμε πάντα όταν είμαστε διχασμένοι.Το σαράκι του διχασμού πολλές φορές μας έχει καταστρέψει.Αυτό κατέστρεψε και την βυζαντινή αυτοκρατορία ,αυτό υπήρξε βαθύτερη αιτία της Μικρασιατικής καταστροφής και των μετέπειτα εθνικών συμφορών που οδήγησαν στην συρρίκνωση του Ελληνισμού.
Αν θέλουμε λοιπόν ένα σημαντικό δίδαγμα από την εφετινή επέτειο της αλώσεως της Κωνσταντινουπόλεως,είναι ότι δεν υπάρχει άλλος δρόμος για τον Ελληνισμό παρά μόνον η ομόνοια και η ενότητα.Όχι διχασμοί και μίση που οδηγούν σε εθνικές καταστροφές και συμφορές.Όχι εξτρεμισμοί και ακρότητες.
Ποτε μην ξεχνάμε αυτα που έγραψε ο λόγιος Βησσαρίων ο Τραπεζούντιος που έζησε την εποχη της αλώσεως :<<Τίποτε άλλο δε θα κατέστρεφε την δυστυχισμένη Ελλάδα παρά μόνο η διχόνοια,Τίποτε αλοο δεν κατέστρεψε αυτο το μέρος της Οικουμένης,παρά μόνο οι εμφύλιοι πόλεμοι>>
πηγες:Ελληνόραμα, Στόχος,διαδύκτιο
