...
Στις 18 Αυγούστου 1904 αναχωρεί για τελευταία φορά στη Μακεδονία σαν γενικός αρχηγός ενόπλων σωμάτων με 80 άντρες και υπαρχηγό το Λάκη Πύρζα από τη Φλώρινα, ο Παύλος Μελάς. Δεν ξαναγύρισε... Έπεσε, προσφέροντας το αίμα και τη ζωή του στη Μακεδονική γη.
...
Οι Τουρκικές αρχές πληροφορούνται το πέρασμα του ελληνικού σώματος και στέλνουν στα ίχνη του ισχυρό στρατιωτικό απόσπασμα. Ο Παύλος Μελάς, έχοντας σαν ορμητήρια και βάση για τις ενέργειες του τα χωριά Νεγοβάνη και Λέχοβο, εξακολούθησε πολύ αποτελεσματικά το έργο της εκκαθάρισης του Μακεδονικού εδάφους από τους Βουλγάρους κομιτατζήδες μέχρι τις 13 Οκτωβρίου 1904.
...
Τη μέρα εκείνη βρισκόταν στο χωρίο Στάτιστα, που σήμερα ονομάζεται Παύλος Μελάς τιμώντας το μεγάλο αυτό ήρωα. Στο χωριό αυτό ο Παύλος Μελάς προδόθηκε από τον αρχικομιτατζή της Βουλγάρικης συμμορίας Μήτρο Βλάχο, πολιορκήθηκε από ισχυρό τουρκικό απόσπασμα και μετά από 3ωρη ανταλλαγή πυρών πληγώθηκε θανάσιμα από σφαίρα. "Στη μέση με πήρε βρε παιδιά", πρόλαβε να πει και σωριάστηκε στο χώμα. Άντεξε λίγο ακόμα, να φωνάξει τον Πύρζα και έβγαλε ένα σταυρό από το λαιμό του
...
- Να το δώσεις στην γυναίκα μου, είπε, και το τουφέκι στο γιό μου… και να τους πεις πως το καθήκων μου το έκαμα...
...
Το κεφάλι του αποκόπηκε από τα παλικάρια του και θάφτηκε χωριστά από το σώμα του, στο παρεκκλήσι της Αγίας Παρασκευής στο χωριό Πισοδέρι της Φλώρινας μπροστά στην Ωραία Πύλη. Το σώμα του ακέφαλο, παραδόθηκε στο Μητροπολίτη Καστοριάς, Γερμανό Καραβαγγέλη και ενταφιάστηκε στη Μητρόπολη, στο Βυζαντινό ναό των Ταξιαρχών...
Η είδηση του θανάτου του πάγωσε την Αθήνα. Ολόκληρη η πρωτεύουσα τον πένθησε και τον έκλαψε...
...
ΣΗΜΕΡΑ... 104 ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΘΥΣΙΑ ΤΟΥ ΚΑΙ 100 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΑΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΕΝΟΠΛΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ ΤΙΜΟΥΜΕ ΤΗΝ ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ ΚΑΙ ΕΙΜΑΣΤΕ ΕΤΟΙΜΟΙ ΟΤΑΝ ΧΡΕΙΑΣΤΕΙ ΝΑ ΒΑΔΙΣΟΥΜΕ ΤΟ ΚΑΚΟΤΡΑΧΗΛΟ ΑΛΛΑ ΠΕΡΗΦΑΝΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΤΟΥ...
"ΣΤΟΧΟΣ"
καντε κιλκ εδω και κατεβαστε το εμβατηριο του μακεδονικου αγωνα