Ισχυρό το μεταναστευτικό ρεύμα στις χώρες του ΟΟΣΑ

Αυξάνεται το ρεύμα των μεταναστών προς τις «ανεπτυγμένες» χώρες του ΟΟΣΑ, παρά τα σημάδια εξισορρόπησης του αριθμού των ανθρώπων που αναζητούν εργασία σε μία άλλη χώρα.

Σημαντική αύξηση παρουσίασε η νόμιμη, μόνιμου χαρακτήρα, μετανάστευση αλλοδαπών πολιτών στις χώρες του ΟΟΣΑ. Σύμφωνα με την έκθεση του διεθνούς οργανισμού «Οι προοπτικές της διεθνούς μετανάστευσης - SOPEMI, 2008», που δόθηκε πρόσφατα στη δημοσιότητα, η εισροή αλλοδαπών το 2006 αυξήθηκε κατά 5% σε σχέση με το 2005. Τέσσερα εκατομμύρια άνθρωποι εγκαταστάθηκαν σε χώρες του ΟΟΣΑ, ωστόσο το ποσοστό της αύξησης ήταν μικρότερο σε σχέση με τις προηγούμενες χρονιές.

Οι εισροές μεταναστών αυξήθηκαν σημαντικά στις ΗΠΑ, την Ν. Κορέα και την Ισπανία. Οι μεγαλύτερες αναλογικές αυξήσεις έλαβαν χώρα στην Πορτογαλία, την Σουηδία, την Ιρλανδία και τη Δανία. Αντιθέτως μείωση παρουσιάστηκε στην Αυστρία και τη Γερμανία.

Περισσότεροι από 2,5 εκατομμύρια προσωρινοί μετανάστες εργαζόμενοι αφίχθησαν στις χώρες του ΟΟΣΑ. Ωστόσο, η προσωρινή μετανάστευση παρουσιάζει αργότερο ρυθμό αύξησης απ' ότι η μετανάστευση μόνιμου χαρακτήρα.

Η οικογενειακή μετανάστευση παραμένει η κύρια μορφή μετανάστευσης, με τις ΗΠΑ να κατέχουν την πρώτη θέση, όπου το 70% των εισροών αλλοδαπών έρχεται μέσω της οικογένειας. Ακολουθεί η Γαλλία όπου το ποσοστό φτάνει το 60%.

Η μετανάστευση στην Ευρώπη

Πολλές ευρωπαϊκές χώρες όπως η Ιταλία, η Ιρλανδία, η Ισπανία και το Ηνωμένο Βασίλειο είναι χώρες προορισμού των μεταναστών εργαζομένων, καθώς περίπου το 30% - 40% των μόνιμων μεταναστών φτάνουν στις χώρες αυτές για εργασιακούς λόγους.

Εξίσου, σημαντικές στην Ευρώπη είναι οι μεταναστευτικές ροές που προκύπτουν από συμφωνίες για την ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων. Στην Αυστρία, το Βέλγιο, τη Γερμανία και τη Δανία οι μετακινήσεις αυτές αποτελούν σχεδόν το μισό των μεταναστευτικών ροών μονίμου χαρακτήρα, ενώ στη Σουηδία το αντίστοιχο ποσοστό φτάνει το 70%. Αντίθετα σε Γαλλία, Ιταλία και Πορτογαλία, μόλις το 20% των μεταναστών προέρχονται από σχετικές συμφωνίες.

Εξάλλου, στο Ηνωμένο Βασίλειο όλες σχεδόν οι ανάγκες σε εργατικό δυναμικό με χαμηλή ειδίκευση καλύπτονται από εργαζομένους που μεταναστεύουν βάσει του καθεστώτος ελεύθερης κυκλοφορίας.

Παράλληλα, στην Ευρώπη το 60% των μεταναστών το 2006 ήταν ευρωπαϊκής καταγωγής, ενώ οι Ασιάτες προτιμούν τις μη ευρωπαϊκά κράτη - μέλη του ΟΟΣΑ, καθώς αποτελούν το 50% του μεταναστευτικού ρεύματος προς τις χώρες αυτές.

Οι κυριότερες χώρες προέλευσης μεταναστών

Το 60% των μεταναστών το 2006 προέρχεται από είκοσι χώρες με τις πρώτες θέσεις να καταλαμβάνουν η Κίνα, η Πολωνία και η Ρουμανία. Η Γερμανία και η Πολωνία παρουσίασαν τη μεγαλύτερη αύξηση στην εκροή μεταναστών το 2006 προς άλλες χώρες του ΟΟΣΑ. Προορισμός των μεταναστών από την Γερμανία ήταν η Αυστρία, η Ελβετία, οι κάτω Χώρες και η Δανία.

Αύξηση αριθμού των ατόμων που γεννήθηκαν στην αλλοδαπή

Σύμφωνα με την έκθεση το 12% του συνολικού πληθυσμού στις χώρες του ΟΟΣΑ είχαν γεννηθεί στην αλλοδαπή, που μεταφράζεται σε αύξηση 18% από το 2000. σημαντικές είναι οι διαφοροποιήσεις στα κράτη του οργανισμού σχετικά με το ποσοστό απασχόλησης των μεταναστών, αλλά και της αμοιβής του. Έτσι, για παράδειγμα στη Φινλανδία το ποσοστό των μεταναστών στη συνολική απασχόληση δεν ξεπερνά το 3%, ενώ αντιθέτως στη Νέα Ζηλανδία, την Αυστραλία και την Ελβετία το σχετικό ποσοστό φτάνει ή ακόμη ξεπερνά το 25%.

Εν τω μεταξύ, με εξαίρεση την Αυστραλία οι αποδοχές των μεταναστών είναι χαμηλότερες σε σχέση με αυτές των γηγενών συναδέλφων τους. Στις ΗΠΑ το η διαφορά αυτή φτάνει και το 20%, ενώ στις Κάτω Χώρες φτάνει το 15%.

Πολιτικές για τη μετανάστευση

Όπως επισημαίνει ο ΟΟΣΑ, καθότι η ροή των μεταναστών την περίοδο 2006-07 δεν παρουσιάζει κάποια σοβαρή διακύμανση χώρες μέλη του οργανισμού όπως η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ουγγαρία και η Ρουμανία πραγματοποίησαν μία σειρά διαρθρωτικών αλλαγών στις μεταναστευτικές τους πολιτικές. Παράλληλα, παρατηρήθηκε ανταγωνισμός μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ για την προσέλκυση και τη διατήρηση άριστα καταρτισμένων μεταναστών. Από την άλλη πλευρά παρατηρούνται ελλείψεις εργατικού δυναμικού σε θέσεις απασχόλησης που απαιτούν λιγότερες δεξιότητες.

Η μετανάστευση στην Ελλάδα

Όσον αφορά την Ελλάδα, η έκθεση επισημαίνει πως το μεταναστευτικό ρεύμα ήταν σημαντικό, ωστόσο τα στοιχεία είναι ελλιπή και οι παράνομοι μετανάστες εισέρχονται κυρίως παράνομα στη χώρα.

Παρόλα αυτά το 2006 δόθηκαν 85.000 άδειες παραμονής, αριθμός αυξημένος κατά 68% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά. Το 15% των αιτήσεων ήταν για επανένωση οικογενειών.

Επιπλέον, ο αριθμός των μεταναστών που ζουν μόνιμα στην Ελλάδα αυξήθηκε κατά 90.000 άτομα, μία αύξηση της τάξεως του 15% σε σχέση με το 2005. Οι Αλβανοί παραμένουν η κυριότερη εθνική ομάδα μεταναστών στην Ελλάδα.

Εν τω μεταξύ, σημαντική αύξηση παρουσίασε και ο αριθμός των αιτήσεων για άσυλο, φτάνοντας τις 12.300 αιτήσεις, ενώ μόλις το 1% κατατάσσεται στο καθεστώς προστασίας προσφύγων. Ο μεγαλύτερος αριθμός αιτήσεων προέρχεται από υπηκόους τους Μπαγκλαντές (3.750 αιτήσεις από 550 αιτήσεις το 2005), ενώ ακολουθούν το Ιράκ και το Αφγανιστάν. Οι αυξήσεις αυτές υποδεικνύουν τις νέες διαδρομές μετανάστευσης προς την Ευρώπη.

Παράλληλα, η Ελλάδα άνοιξε την αγορά εργασίας της για τους πολίτες. των κρατών που εντάχθηκαν το 2004 στην ΕΕ. Για τους πολίτες της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας, που εντάχθηκε την 1η Ιανουαρίου 2007 ισχύει μία μεταβατική περίοδος δύο ετών. Τέλος, επισημαίνονται οι αλλαγές που πραγματοποιήθηκαν το 2005 στη νομοθεσία για τη νομιμοποίηση των μεταναστών και για την έκδοση αδειών παραμονής.